TAKİP ETMEK İÇİN TIKLAYIN!
Devinişsel Alan Basamakları ve Kazanım Örnekleri
Algılama (Uyarılma) Basamağı:
Uygun ipuçlarını seçme, belli bir hareket için hazır olma, nasıl yapıldığını dikkatle izleme, gözleme, tanıma, tanımlama gibi süreçlerden oluşur.
ÖRNEKLER:
- Çalışmakta olan bir makinenin sesinden, çalışma güçlüklerini tanıma.
- Dikiş yapmaya başlamadan, iğnenin dikiş makinesinin neresine takılacağını fark etme.
- Müziği dans biçimine bağlama yeteneği.
- Yemek yapmada belirli bir tarifeyi takip etme.
- Çeşitli kumaşların kalite farklarını el yordamıyla fark etme.
- Beden eğitimi dersinde yapılan vücut hareketlerini gözleyebilme.
- Müzik dersinde herhangi bir müzik aletinin çalışını izleyebilme.
- Bir yiyeceğin tadını kontrol etme.
Kurulum Basamağı:
Belirli bir türdeki hareket veya yaşantı için hazır bulunuşluk düzeyi oluşturma şeklinde tanımlanabilir. Bu basamaktaki davranışlar, zihinsel ya da duyuşsal kurulma ile birlikte bulunabilir. Zihinsel kurulma, bir devinişsel hareketi yapmaya dönük olarak bilişsel anlamda bir hazır bulmayı ifade eder. Bedensel kurulma ise, sergilenecek psikomotor hareket için anatomik olarak dengelemeye dönük bir hazır olmayı ifade eder. Duyuşsal kurulum, yapılacak bedensel hareket için elverişli tutumlar geliştirme olarak tanımlanır.
ÖRNEKLER:
- Penaltı atışında kalecinin uygun pozisyona geçmesi.
- Araba kullanmak için uygun biçimde koltuğa oturma.
- Klavyede on parmak yazı yazmak için elleri hazır pozisyona getirme.
- Sofra kurarken yapılan işlerin bilgisini zihinde hazırlama.
- Çeşitli dikiş işlemleri için kullanılacak uygun araçları bilme.
- Dikiş makinesini işletme eylemini becerikli olarak yapmaya isteklilik.
- Kara kalemle bir resim yapmaya karşı olumlu bir duygu oluşturma.
- Daktiloda yazı yazmak için büyük bir istek oluşturma.
Kılavuzlama Basamağı:
Taklit etme, deneme- yanılma, yardımlı-yardımsız yapabilme, gösterme, söküp birleştirme, değiştirme, vurma, yazma, örme gibi süreçlerden oluşur. Bir bireyin öğretmen rehberliğinde veya bir modeli, belirli bir takım ölçütleri dikkate alarak, onun sergilediği davranışları yapmaya dönük çalışmayı ifade eder.
ÖRNEKLER:
- Bilgisayarla, öğretmen denetiminde bir konu ile ilgili sunu hazırlama.
- Öğretmen denetiminde öğrencilerin portre çalışması yapması.
- Bir dansın adımlarını usta sanatçıya bakarak yapmaya çalışma.
- En iyi pantolon ütüleme yöntemini, çeşitli yollar deneyerek bulma.
- İlk yardım bandajlamasını gösterildiği gibi uygulama.
Beceri Haline Getirme:
Belirli bir işi, kural ve standartlarına uygun yapabilme, inşa etme, ayırma, tamir etme, taslak oluşturma, başkasından yardım almadan icat etme, hareketli gösterme, mekanik olarak icat etme, otomatik sergileme gibi süreçlerden oluşur.
ÖRNEKLER:
- Düzgün ve okunaklı bir yazı yazma becerisi gösterme.
- Bir elbise desenini, bir kumaşa uygulayarak, elbise kesme.
- Pasta yapımında kullanılan malzemeleri uygun biçimde karıştırabilme.
- İstenilen nitelikte bilgisayar masası yapabilme.
- On parmakla daktiloda yardımsız yazı yazabilme.
- Dans figürünü, usta eğitici olmadan kendi kendine sergileyebilme.
Duruma Uydurma:
Kazanılan hareketi başka durumlara uyarlama, yeniden düzenleme, başkalaştırma ve kontrol etme gibi süreçlerden oluşur.
ÖRNEKLER:
- Word programını kullanan birinin Excel programını da kullanması.
- Suyun akış biçimine göre yüzme stilini değiştirme.
- Bir müzik aletini çalmak için kazandığı becerilerle, diğer müzik aletlerini çalabilme.
- Yeni çıkan bir kelime işlemcisini zorlanmadan kullanma.
- Dikiş dersinde elde ettiği becerileri, yeni dikiş makinesinde kullanabilme.
- Basketbol oyununda kazandığı becerileri, hentbol oynarken rahatça kullanabilme.
Yaratma Basamağı:
Yeni bir duruma uyum sağlamak, bir problemi çözmek için yeni bir hareket biçimi geliştirmek, yeni bir dans figürü ortaya çıkarmak, orijinal davranışlar sergilemek, şekil vermek vb. süreçlerden oluşur.
ÖRNEKLER:
- Yeni bir dans figürü ortaya koyabilme.
- Farklı biçimde bir masa yapabilme.
- Orijinal bir resim yapabilme.
- Yeni bir oyun icat etme.
- Yeni bir elbise stili geliştirme.
- Yeni bir topa vuruş tekniği geliştirme.
- Yeni bir araba sürme biçimi geliştirme.
- Özgün bir yazı stili geliştirme.
- “Her kız sakız çiğner; ama Çerkez kızı farklı çiğner.”
- Farklı bir kazak örme becerisi oluşturma.
Devinişsel alan hedef aşamaları şeması:
Basamaklar | Özellikler | Örnek |
Algılama | Uyarılma, tanıma, gözleme, izleme, beceriyi fark etme, vücudu istenilen konuma getirme, tanımlama, duyu-organlarıyla davranış ve becerileri fark etme. | Yeni bir dans figürünün nasıl yapıldığına dikkat ederek gözleme. |
Kurulma | Zihinsel kurulma, bedensel kurulma ve duyuşsal kurulma, bilişsel hazırlık, tutun oluşturma, bedeni uygun pozisyona getirme. | Dansı sergilemek için davranış ve aşamalar bilgisi. |
Kılavuzlama | Rehber kişiyle yapma, davranışı yardımlı yardımsız olarak sergileme, davranışı işlem basamaklarına uygun yapma, gösterme, sökme, takma, çakma | Dansı sergileyen kişiye bakarak hareketleri yapmaya çalışma. |
Beceriye dönüştürme | Beceri haline getirme, yardım almadan kendi başına yapma, istenen nitelikte ve sürede yapma, sökme, takma, birleştirme, yazma, çizme, kullanma, örme | Kendi başına bir dansı kurallarına uygun olarak yapıp gösterme. |
Duruma uydurma | Kazanılan becerileri ve davranışları, benzer durumlarda kullanma, uyarlama, yeniden düzenleme, değiştirme, yeni problemlere aktarma. | Bir dansta elde ettiği becerileri, başka bir dansın hareket ve figürüne uyarlama |
Yaratma | Yeni ve benzersiz bir davranış, etkinlik sergileme, orijinal bir beceri oluşturma, inşa etme, şekil verme, figür oluşturma, tasarım yapma. | Yeni bir dans veya dans figürü, formu, biçimi geliştirme. |